1. Tytuł projektu
„W trosce o śląskie dziedzictwo – renowacja Zespołu Parkowo-Pałacowego w Żorach”
2. Koszt całkowity;
29 583 464,89 PLN
3. Koszt kwalifikowany;
19 082 438,17 PLN
4. Dofinansowanie EFRR;
16 206 185,59 PLN
5. Data podpisania umowy o dofinansowanie;
6 sierpnia 2019 r.
6. Data rozpoczęcia rzeczowej realizacji (data rozpoczęcia robót budowlanych);
14 lipca 2020 r.
7. Data zakończenia projektu
30 września kwietnia 2023 r.
8. Krótka geneza realizacji inwestycji (zarys historii obiektu, dotychczasowy stan jego zachowania, w jaki sposób zostały zidentyfikowane niezbędne do wykonania prace);
Przedmiotem projektu jest renowacja zabytkowego pałacu z XVII wieku wraz z zagospodarowaniem przyległego otoczenia i parku zaprojektowanego w stylu angielskim. Zespół pałacowo-parkowy wpisany jest do rejestru zabytków Województwa Śląskiego. W architekturze pałacu widoczne są wpływy stylu późnobarokowego oraz cechy willi włoskiej, a część północna wybudowana została w tylu neorenesansu północnego.
W trakcie swojej długiej historii budynek pełnił różne funkcje m.in. ośrodka wczasowego i szkoły. W tym czasie jego stan techniczny powoli się pogarszał, aż popadł w ruinę. Wiele stropów groziło zawaleniem, a okna budynku zostały zamurowane. Przeprowadzone w 2010 roku badania odkrywkowe wykazały obecność polichromii w stylu secesyjnym datowaną na ok. 1900 r.
9. Zakres projektu
W ramach realizacji przedmiotowego projektu prowadzone były prace: konserwatorskie, restauratorskie oraz roboty budowlane przy budynku pałacu, w tym rekonstrukcja odkrytych polichromii. W budynku przewidziano część z wielofunkcyjnymi salami działań artystycznych, część gastronomiczną oraz część wystawienniczą. Projekt obejmuje zakup trwałego wyposażenia (w tym nagłośnienia i oświetlenia) do prowadzenia działalności kulturalnej, a także edukacji artystycznej. Projekt zakłada też rewitalizację przestrzeni parkowej w celu przywrócenia jej dawnej świetności i ochrony zabytkowego charakteru (m.in. nasadzenia drzew, wykonanie ścieżek spacerowych, wyposażenie parku w mała architekturę, wykonanie instalacji oświetlenia terenu, ogrodzenia i bram wjazdowych). Architektura obiektu może stać się tłem dla działań artystycznych, warsztatów i plenerów, a także spotkań biznesowych.
10. Oferta kulturalno-edukacyjna realizowana w związku z zakończonym projektem (opis najważniejszych działań i grup docelowych);
W ramach nowej oferty kulturalno-edukacyjnej planowane są koncerty muzyczne w pałacu i ogrodzie pałacowym, zwiedzanie ogrodu, multimedialne prezentacje artystyczne oraz paramuzealne w przestrzeni parkowej. Ponadto przewidziano organizację plenerów miejskich, fotograficznych, rzeźbiarskich oraz florystycznych. Obiekt stanie się także miejscem wystaw uznanych artystów, warsztatów dla dzieci, młodzieży i dorosłych realizowanych m.in. w pracowniach: krawieckiej, florystycznej, fotografii i animacji, malarstwa, rzeźby, mody i designu, multimedialnej i grafiki komputerowej. Ważną częścią działalności obiektu staną się też wydarzenia podejmowane we współpracy z instytucjami spoza regionu, a także współpraca międzynarodowa. Pałac stanie się platformą wymiany myśli i doświadczeń oraz współczesnych trendów w szeroko pojętej sztuce i biznesie.
11. Wpływ projektu na otoczenie lokalne i regionalne, turystykę, budowanie potencjału społecznego;
Budynek pałacu wraz z parkiem usytuowany jest w dogodnej lokalizacji, blisko trasy Katowice-Wisła. Zespół pałacowo-parkowy w Baranowicach stanie się ważnym miejscem na turystycznej mapie Polski z racji położenia na styku Śląska, Małopolski i Czech z dostępem do istniejącej i planowanej sieci dróg i szlaków rowerowych. Obiekt wraz z parkiem i strefą gastronomiczną ma za zadanie przyciągać ludzi, zarówno mieszkańców najbliższej okolicy, jak i całego Śląska, Polski oraz turystów i artystów z Polski i zagranicy.
Będzie to miejsce, gdzie spotykają się przedsiębiorcy przemysłów kultury, działacze społeczni, artyści, lokalni liderzy i studenci. Wynikiem tego spotkania będą nowe idee, wytwory artystyczne, usługi i wreszcie instytucje, co przełoży się na sukces artystyczny i gospodarczy. Realizowana inwestycja ma na celu efektywne wykorzystanie potencjału dziedzictwa kulturowego w osiąganiu korzyści społecznych i gospodarczych, zarówno w wymiarze krajowym, jak regionalnym i lokalnym.
12. Dostępność efektów projektu dla osób niepełnosprawnych lub wykluczonych z innych powodów niż niepełnosprawność.;
Projekt przyczyni się do zniesienia barier w dostępie do kultury dla osób z niepełnosprawnością ruchową, osób starszych oraz osób ze szczególnymi potrzebami.
13. Ciekawostki związane z projektem;
Podczas prac na ścianach wewnętrznych oraz stropach odkryto wiele fragmentów zabytkowych polichromii. Część z nich ukrytych było pod kolejnymi warstwami farby, a inne odnalezione zostały na przykład na ściankach, które schowane były za domurowanymi później ścianami wewnętrznymi. Prace nie były łatwe, ale udało się odsłonić i zachować cenne zdobienia. Ponadto, podczas prac archeologicznych, prowadzonych w ramach renowacji Zespołu Parkowo – Pałacowego, znaleziono stare monety, zabytkowe kafle oraz fragmenty naczyń, butelek i innych przedmiotów codziennego użytku.
